Page 27 - รายงานประจำปี 2566 กพยช

คณะกรรมการพััฒนาการบริหารงานยุุติิธรรมแห่งชาติิ 13

ทำาห้น้าที�ฝ่่ายุเลขานุการฯ ซึ่ึ�งคณ์ะอนุกรรมการมีอำานาจำห้น้าที�ทบทวนระบบการใช่้มาติรการติ�อผู้กระทำาผิดี

อาญาแทนการควบคุมติ้ว (Non-Custodial Measures) ดี้านกระบวนการยุุติิธรรมของประเทศไทยุ
พร้อมเสนอแนะแนวทางการพ้ฒนาโดียุให้้มีความสอดีคล้องก้บมาติรฐานข้�นติำ�าระห้ว�างประเทศในเรื�องที�
เกี�ยุวข้องก้บมาติรการติ�อผู้กระทำาผิดีแทนการควบคุมติ้ว

ดำำาเนินการ

1. คณ์ะอนุกรรมการฯ ไดี้พิจำารณ์าประเดี็นสาระสำาค้ญเพื�อการปฏิรูปมาติรการ ไดี้แก� การทบทวน
ข้อมูลการใช่้ NCMs และแนวทางการปฏิบ้ติิ มาติรการท้�งในประเทศไทยุและติ�างประเทศเปรียุบเทียุบ
ท้�งในกระบวนการก�อนการพิจำารณ์า (Pre-trial Stage) ข้�นติอนการพิจำารณ์าของศาล (Trial and Sentencing

Stage) และข้�นติอนห้ล้งจำากศาลมีคำาพิพากษา (Post – Sentencing Stage) จำากการศึกษา ค้นคว้าและ
การประชุ่มห้ารือก้บห้น�วยุงานและผู้ที�เกี�ยุวข้องฯ มีข้อค้นพบว�า ประเทศไทยุไดี้มีการนำามาติรการทางเลือก

แทนการจำำาคุกมาใช่้ท้�งสามกระบวนการ คือ ก�อนเข้าสู�กระบวนการยุุติิธรรม การพิจำารณ์าคดีี และภายุห้ล้ง
จำากมีคำาพิพากษา แติ�ยุ้งคงเป็นการไม�ควบคุมในเรือนจำำาและอยุู�ระห้ว�างรอการพิจำารณ์าคดีีของศาล ซึ่ึ�ง NCMs
ในห้ลายุประเทศไดี้กำาห้นดีมาติรการลงโทษระดี้บกลาง (Intermediate Sanctions) มาใช่้ให้้เป็นโทษทางเลือก

แทนการจำำาคุก ในการนี� คณ์ะอนุกรรมการฯ ไดี้พิจำารณ์าแล้วเห้็นว�าห้ากมีการพ้ฒนามาติรการลงโทษ
ระดี้บกลางสำาห้ร้บประเทศไทยุ ซึ่ึ�งจำะเป็นวิธีการลงโทษห้รือทางเลือกห้นึ�งในการลงโทษผู้กระทำาผิดีและ

กำาห้นดีเงื�อนไขพิเศษ ที�มีรูปแบบในการลงโทษและบำาบ้ดีแก้ไขฟ้้�นฟู้ผู้กระทำาผิดีที�มีความห้ลากห้ลายุ แติ�มี
ความเห้มาะสมก้บแติ�ละเฉพาะรายุ และให้้มีการจำ้ดีทำารายุงานสืบเสาะ (Social Inquiry Report) เพื�อที�จำะ
อธิบายุประว้ติิภูมิห้ล้งของผู้กระทำาผิดีและเข้าใจำถึงสาเห้ติุแห้�งการกระทำาผิดีไดี้อยุ�างแท้จำริง ท้�งนี� จำะทำาให้้

สามารถระบุจำุดีแข็งและปัจำจำ้ยุเสี�ยุงติ�าง ๆ เพื�อที�จำะสามารถเลือกใช่้มาติรการห้รือการบำาบ้ดีฟ้้�นฟู้ที�เห้มาะสม
แทนการจำำาคุกไดี้อยุ�างมีประสิทธิภาพ อีกท้�ง ห้ากมีการพิจำารณ์าให้้ใช่้การบำาบ้ดีแก้ไขโดียุชุ่มช่น (Community -

Based Sanction) การจำ้ดีทำารายุงานสืบเสาะดี้งกล�าวจำะติ้องเสนอแนะวิธีการที�จำะใช่้ชุ่มช่นในการนำามาปร้บ
แก้ไขปัญห้าของผู้กระทำาผิดี ซึ่ึ�งรายุงานการสืบเสาะถือเป็นปัจำจำ้ยุสำาค้ญที�จำะช่�วยุปร้บปรุง และมีส�วนในการ
พ้ฒนาให้้ผู้กระทำาผิดีกล้บคืนสู�ส้งคมไดี้อยุ�างสำาเร็จำ ซึ่ึ�งมาติรการดี้งกล�าวยุ้งเป็นไปติาม “มาติรฐานข้�นติำ�า

สห้ประช่าช่าติิว�าดี้วยุมาติรการไม�ควบคุมติ้ว (United Nations Standard Minimum Rules for Non-
custodial Measures)” ห้รือ“ข้อกำาห้นดีโติเกียุว (The Tokyo Rules)” ที�ให้้ความสำาค้ญติ�อการจำ้ดีทำา

รายุงานดี้งกล�าวเช่�นก้น
2. ในการพ้ฒนามาติรการ NCMs คณ์ะอนุกรรมการฯ ไดี้พิจำารณ์าแนวทางการศึกษาและเห้็นช่อบ
ห้ล้กการของการนำามาติรการลงโทษระดี้บกลางมาใช่้แทนมาติรการควบคุมผู้กระทำาผิดี โดียุให้้ใช่้เกณ์ฑ์์

เช่�นเดีียุวก้บการรอการกำาห้นดีโทษ และการรอการลงโทษของไทยุ ติามประมวลกฎห้มายุอาญา มาติรา 56
และให้้ศาลมีดีุลพินิจำในการส้�งให้้พน้กงานคุมประพฤติิจำ้ดีทำารายุงานสืบเสาะและพินิจำ ซึ่ึ�งประกอบไปดี้วยุ

ความเห้็นของแพทยุ์ น้กจำิติวิทยุา และ/ห้รือน้กส้งคมสงเคราะห้์ประกอบติามความเห้มาะสมเป็นรายุคดีี
โดียุมติิที�ประชุ่มมีความเห้็นในการเสนอแนวทางการแก้ไขกฎห้มายุ โดียุจำะเป็นการยุก (ร�าง) พระราช่บ้ญญ้ติิ
แก้ไขเพิ�มเติิมประมวลกฎห้มายุอาญา (ฉบ้บที�..) พ.ศ. .... (การกำาห้นดีมาติรการแทนการจำำาคุก) มากำาห้นดี

เป็นโทษเพื�อเป็นทางเลือกแทนการลงโทษจำำาคุก ห้รือห้ลีกเลี�ยุงการนำาผู้กระทำาผิดีไม�ร้ายุแรงเข้าร้บโทษจำำาคุก
ในเรือนจำำา โดียุมุ�งเน้นการปร้บเปลี�ยุนพฤติิกรรมและแก้ไขฟ้้�นฟู้เฉพาะรายุ โดียุให้้มีห้น�วยุงานห้รือองค์กร

12/3/2567 BE 16:59
_24-0269 P2.indd 13 12/3/2567 BE 16:59
_24-0269 P2.indd 13